Geometria płaska
Liczby Zbiory Wartość bezwzględna Nierówności Wyrażenia algebraiczne Logarytmy Funkcje Wielomiany Wyrażenia wymierne

Sinus, cosinus, tangens kąta ostrego

Trygonometria
sinα=dł. dalszej przyprostokątnejdł. przeciwprostokątnej=ac\sin\alpha = \frac{\raisebox{.01in}{\scriptsize{dł. dalszej przyprostokątnej}}}{\raisebox{-.01in}{\scriptsize{dł. przeciwprostokątnej}}} = \dfrac{\textcolor{362104}{a}}{\textcolor{083f32}{c}} cosα=dł. bliz˙szej przyprostokątnejdł. przeciwprostokątnej=bc\cos\alpha = \frac{\raisebox{.01in}{\scriptsize{dł. bliższej przyprostokątnej}}}{\raisebox{-.01in}{\scriptsize{dł. przeciwprostokątnej}}} = \dfrac{\textcolor{30083f}{b}}{\textcolor{083f32}{c}} tgα=dł. dalszej przyprostokątnejdł. bliz˙szej przyprostokątnej=ab\tg\alpha = \frac{\raisebox{.01in}{\scriptsize{dł. dalszej przyprostokątnej}}}{\raisebox{-.01in}{\scriptsize{dł. bliższej przyprostokątnej}}} = \dfrac{\textcolor{362104}{a}}{\textcolor{30083f}{b}}
Więcej

Zadanie
Sinus kąta α\alpha w trójkącie ABCABC (rys. poniżej) równy jest
Trygonometria
A. 1213\dfrac{12}{13}
B. 513\dfrac{5}{13}
C. 1312\dfrac{13}{12}
Rozwiązanie

Odp. A.
sinα=dł. dalszej przyprostokątnejdł. przeciwprostokątnej=1213\sin\alpha = \frac{\raisebox{.01in}{\scriptsize{dł. dalszej przyprostokątnej}}}{\raisebox{-.01in}{\scriptsize{dł. przeciwprostokątnej}}} = \dfrac{12}{13}

Do strony →

Jedynka trygonometryczna

sin2α+cos2α=1\sin^2\alpha+\cos^2\alpha=1 dla dowolnej miary kąta α\alpha .
Więcej

Przykład
Niech cosα=25\cos\alpha=\dfrac{2}{5}, gdzie α\alpha jest kątem ostrym. Oblicz sinus kąta α\alpha.

Rozwiązanie
Skorzystamy z jedynki trygonometrycznej:
sin2α+cos2α=1\sin^2\alpha+\cos^2\alpha=1 sin2α=1cos2α\sin^2\alpha=1-\cos^2\alpha Teraz za cosα\cos\alpha podstawimy 25\dfrac{2}{5}. sin2α=1(25)2\sin^2\alpha=1-\left(\dfrac{2}{5}\right)^2 sin2α=1425\sin^2\alpha=1-\dfrac{4}{25} sin2α=2525425\sin^2\alpha=\dfrac{25}{25}-\dfrac{4}{25} sin2α=2125\sin^2\alpha=\dfrac{21}{25} To równanie ma dwa rozwiązania.
(Nie wiesz czemu? Wyjaśnienie w Szkole Kwadratowej.) sinα=2125sinα=-2125\sin\alpha=\sqrt{\dfrac{21}{25}} \quad \vee \quad \sin\alpha=\text{-}\sqrt{\dfrac{21}{25}} Ponieważ sinus kąta ostrego jest dodatni, a α\alpha jest kątem ostrym, więc ujemne rozwiązanie odrzucamy.
Ostatecznie:
sinα=2125=215\sin\alpha=\sqrt{\dfrac{21}{25}}=\dfrac{\sqrt{21}}{5}

Zadanie
Jeśli sinα=12\sin\alpha=\dfrac{1}{2} i α\alpha jest kątem ostrym, to cosα\cos\alpha jest równy
A. 11
B. 32\dfrac{\sqrt{3}}{2}
C. 22\dfrac{\sqrt{2}}{2}
Rozwiązanie

Odp. B.
Skorzystamy z jedynki trygonometrycznej:
sin2α+cos2α=1\sin^2\alpha+\cos^2\alpha=1 cos2α=1sin2α\cos^2\alpha=1-\sin^2\alpha Teraz za sinα\sin\alpha podstawimy 12\dfrac{1}{2}. cos2α=1(12)2\cos^2\alpha=1-\left(\dfrac{1}{2}\right)^2 cos2α=114\cos^2\alpha=1-\dfrac{1}{4} cos2α=4414\cos^2\alpha=\dfrac{4}{4}-\dfrac{1}{4} cos2α=34\cos^2\alpha=\dfrac{3}{4} To równanie ma dwa rozwiązania.
(Nie wiesz czemu? Wyjaśnienie w Szkole Kwadratowej.) cosα=34cosα=-34\cos\alpha=\sqrt{\dfrac{3}{4}} \quad \vee \quad \cos\alpha=\text{-}\sqrt{\dfrac{3}{4}} Ponieważ cosinus kąta ostrego jest dodatni, a α\alpha jest kątem ostrym, więc ujemne rozwiązanie odrzucamy.
Ostatecznie:
cosα=34=32\cos\alpha=\sqrt{\dfrac{3}{4}}=\dfrac{\sqrt{3}}{2}

Do strony →

Wzory trygonometryczne

tgα=sinαcosα  dla α12π+kπ,kZ\tg\alpha=\frac{\sin\alpha}{\cos\alpha} \text{  dla } \alpha \ne \dfrac{1}{2}\pi + k\pi, k \in \mathbb{Z} Wybrane wzory redukcyjne: sinα=cos(90α)cosα=sin(90α)\sin\alpha=\cos(90^\circ-\alpha) \hspace{0.8cm} \cos\alpha=\sin(90^\circ-\alpha)
Więcej

Zadanie
Kąt α\alpha jest ostry i sinα=0,6\sin\alpha=0{,}6. Wówczas
A.
cosα=0,5\small{\cos\alpha = 0{,}5} tgα=1,5\small{\text{i } \tg\alpha=1{,}5}
B.
cosα=0,8\small{\cos\alpha = 0{,}8} tgα=0,75\small{\text{i } \tg\alpha=0{,}75}
C.
cosα=0,4\small{\cos\alpha = 0{,}4} tgα=0,4\small{\text{i } \tg\alpha=0{,}4}
Rozwiązanie

Odp. B.
Zauważamy, że dla cosα=0,8\cos\alpha=0{,}8 spełniona jest jedynka trygonometryczna: 0,62+0,82=0,36+0,64=10{,}6^2 + 0{,}8^2 = 0{,}36 + 0{,}64 = 1 Korzystamy ze wzoru na tangens: tgα=sinαcosα\tg\alpha=\frac{\sin\alpha}{\cos\alpha} \hspace{0.8cm} tgα=0,60,8=0,75\tg\alpha=\frac{0{,}6}{0{,}8}=0{,}75

Do strony →

Więcej
Zadanie
Jeśli cosα=22\cos\alpha=\dfrac{\sqrt{2}}{2} i α\alpha jest kątem ostrym, to miara kąta α\alpha jest równa
A. 6060^\circ
B. 3030^\circ
D. 4545^\circ
Rozwiązanie

Odp. C.
Miarę kąta α\alpha odczytujemy wprost z tabelki wartości funkcji trygonometrycznych.

Do strony →

Więcej

Zadanie
W kartezjańskim układzie współrzędnych (x,y)(x,y) zaznaczono kąt α\alpha o wierzchołku w punkcie 𝑂=(0,0)𝑂 = (0,0). Jedno z ramion tego kąta pokrywa się z dodatnią półosią 𝑂𝑥𝑂𝑥, a drugie przechodzi przez punkt 𝑃=(-6,2)𝑃 = (\text{-}6,2). Tangens kąta α\alpha jest równy
A. -310\small{\text{-}\dfrac{3}{\sqrt{10}}}
B. -31\small{\text{-}\dfrac{3}{1}}
C. -13\small{\text{-}\dfrac{1}{3}}
Rozwiązanie

Odp. C.
Korzystamy ze wzoru na tangens dowolnego kąta: tgα=yx=2-6=-13\tg \alpha = \dfrac{y}{x}=\dfrac{2}{\text{-}6}=\text{-}\dfrac{1}{3}

Do strony →